Κυριακή 29 Μαρτίου 2009

η καθαρεύουσα στην Ε΄ Δημοτικού

Από τα βιβλία της γλώσσας (Ε΄ Δημοτικού)
.
τευχος 1, σελ. 31 και σελ. 32



.
.
τεύχος 3, σελ. 51, 52, 53


Σε ποιον να αφιερώσουμε τις ελληνικούρες που αναγκάζονται να γράφουν τα παιδιά στην παρακάτω άσκηση;



2 σχόλια:

Χριστίνα Παπαγγελή είπε...

Η επιλογή των συγκεκριμένων σελίδων από τα βιβλία του δημοτικού και οι υπογραμμίσεις με κόκκινο είναι από μόνες τους σχόλια. Έχουν πολύ ενδιαφέρον, αλλά νομίζω ότι δεν μπαίνουν όλα «στο ίδιο τσουβάλι», κι έτσι σχολιάζω κι εγώ αναλυτικά - με λέξεις!- με την ελπίδα ότι θ’ ακολουθήσει διάλογος:

1η σελίδα: Η ζωή στην πόλη.
Η πρώτη γλωσσική άσκηση μού άρεσε ιδιαίτερα. Δεν γίνεται κατανοητή η σημασία της υπογράμμισης- προσωπικά δε βλέπω κανένα κακό στο να εξοικειώνεται ο μαθητής αρκετά μεγάλος πια) μ’ έναν πολύ συνηθισμένο τύπο της καθαρεύουσας,και μάλιστα να το γνωρίζει ότι είναι λόγιος τύπος. Το πιθανότερο, μάλιστα, είναι να τον έχει ακούσει (από εκκλησία, δικαστήρια, ταινίες, πολιτικούς κλπ.)

Η γενική «του διεθνούς» εμφανίζεται (στους νεότερους χρήστες της βασικά) και ως «του διεθνή», όσο αφορά το αρσενικό, θα’ πρεπε να επισημαίνεται. Ωστόσο, θεωρώ θετικό να διδάσκεται το συγκεκριμένο επίθετο με ιδιαίτερη έμφαση, γιατί υπάρχει μεγάλη σύγχυση σε όλα τα γένη.

2η σελίδα:
Να υποθέσω ότι η υπογράμμιση στο «θα ήμαστε ευτυχής» αφορά το ήμαστε/αν;

3η σελίδα:
Το εθεωρείτο/εθεωρούντο είναι απαράδεκτο! Κι αυτό όχι γιατί δίνεται ένας δεύτερος τύπος που είναι μεν λόγιος αλλά χρησιμοποιείται, αλλά γιατί η αύξηση έχει καταργηθεί ακόμη και σε τέτοιας λόγιας κατάληξης τύπους.
Το «εγγυώμεθα, εγγυάσθε» … ε, λίγο τραβηγμένο για Ε δημοτικού, ε;

4η σελίδα: Ε, όχι και να ζητάμε και τους δεύτερους τύπους από τα παιδιά!

5η σελίδα: Συμφωνώ με το στόχο (στη φιλοσοφία του ότι «όταν ένας τύπος προσδίδει σημασιολογική διαφορά πρέπει να είναι διακριτός και να μην εξαφανίζεται»), αλλά όχι με τον τρόπο διδασκαλίας, που είναι πολύ ακαδημαϊκός.

Vasilis Simeonidis είπε...

«δεν μπαίνουν όλα ‘‘στο ίδιο τσουβάλι’’»
Δυστυχώς, όλα (καθαρεύουσα, δημοτική, ελληνικούρες) είναι στο ίδιο τσουβάλι του βιβλίου της γλώσσας.

«δε βλέπω κανένα κακό»
Το κακό είναι η διατάραξη του κλιτικού συστήματος της νεοελληνικής και η στρέβλωση του γλωσσικού αισθητηρίου των μαθητών.

«Το πιθανότερο, μάλιστα, είναι να τον έχει ακούσει»
Και πόσα άλλα ακόμη έχει ακούσει; Να τα διδάξουμε;


«εμφανίζεται (στους νεότερους χρήστες της βασικά) και ως «του διεθνή», όσο αφορά το αρσενικό»
Εμφανίζεται ήδη από τα όψιμα ελληνιστικά χρόνια και βέβαια συνάντησε την αντίληψη των αττικιστών. Μια πρόχειρη ανίχνευση στο TLG:
«Ει προς σύστασιν του αληθή είναι την των ορθοδόξων λατρείαν την των θαυμάτων χάριν δεδώρειται ο Χριστός» THEODORETUS Scr. Eccl. et Theol. (A.D. 4-5: Cyrrhensis). Ο Θεοδώρητος, 393 – περ. 457 μ. Χ., υπήρξε εκκλησιαστικός συγγραφέας.

«η υπογράμμιση στο ‘‘θα ήμαστε ευτυχής’’ αφορά το ήμαστε/αν;»
Και την ανορθογραφία του παιδιού που φυσικά δεν είναι εξοικειωμένο και με το λόγιο πληθυντικό σε –εις (ευτυχείς).

«Το ‘‘εγγυώμεθα, εγγυάσθε’’ … ε, λίγο τραβηγμένο για Ε δημοτικού, ε;»
Μόνο τραβηγμένο; Πού; Σε ποια γραμματική υπάρχουν καταγραμμένοι αυτοί οι δεύτεροι τύποι; Μόνο στου «μόνο εγώ τα ξέρω όλα».

«όταν ένας τύπος προσδίδει σημασιολογική διαφορά»
Άραγε ο τύπος προσδίδει σημασιολογική διαφορά ή μήπως η χρήση του μέσα στη φράση;


ΥΓ. Βέβαια δεν υπάρχει κανένας ψυχολογικός, παιδαγωγικός, γλωσσολογικός, γνωσιακός λόγος να διδάσκονται παλιότερες μορφές μιας γλώσσας στην υποχρεωτική εκπαίδευση.
Ο μόνος λόγος έχει να κάνει με το φρονηματιστικό χαρακτήρα που αποκτά η διδασκαλία της καθαρεύουσας και της αρχαίας γλώσσας και με τη δημιουργία μιας εθνικής εθνικιστικής συνείδησης.
Αλλά η απόδειξη αυτού του συμπεράσματος χρειάζεται 10.000 λέξεις κάτω από τη θάλασσα των ιδεολογημάτων που τη σκεπάζουν!